Ik wens dat ik hem had, die handleiding. Dat iemand me aan de hand had genomen en had gezegd: “Zo pak je dit aan, let hierop, en zo zorg je dat je kinderen krijgen wat ze nodig hebben.”
Ik weet het nog goed: het moment dat we besloten uit elkaar te gaan. Dat besef dat er geen weg terug was. En toen… stond ik in de jungle van emoties, afspraken en regelzaken, met twee kinderen die op mij rekenden. Hoe zorg je dat je aanwezig bent voor hen, terwijl je zelf ook nog rechtop probeert te blijven staan?
Open communicatie:
de sleutel die ik pas later ontdekte
Wat ik wél geleerd heb: communiceren, echt communiceren, met je kinderen en met je ex-partner. Open communicatie, ook als het soms hapert tussen alle pijn en oude ervaringen die vaak tussen gescheiden ouders in staan – die ‘berg rommel’ waar ik het in de Sloompje Slak® Gesprekskaarten over heb.
Ik herinner me korte, kindniveau-gesprekken tussen huiswerk en douchen door, of tijdens een potje Uno: “Wat wil jij? Waar hoop je dat we komen wonen? Wat vind je eng?” Samen antwoorden vinden, samen “ik weet het niet” durven zeggen, en samen het gevoel uitspreken: “Verdrietig mama dat ik niet altijd bij je kan zijn.” En soms gewoon een potje janken samen, naast elkaar, in elkaars armen. Die momenten gaven ons beiden ruimte om te voelen, te verbinden en het verdriet te dragen.
Korte dagelijkse check-ins zijn vaak krachtiger dan lange gesprekken. Stel vaste momenten in voor contact met je kind, ook al zijn ze kort. Zo kun je samen bespreken wat er speelt, wat fijn of lastig is, of gewoon hoe de dag was. Precies hier komt SlooMail 2-huizen post mooi om de hoek kijken: de post komt maandelijks of op een vast moment, en brengt thema’s naar voren die zowel kind als ouder raken. Zo heb je een speelse en laagdrempelige ingang voor gesprekken – in de auto, tijdens het avondeten of voor het slapen gaan.
Afhankelijkheid: een groot goed
Nu is de oudste ondertussen 14 jaar en kan ze zelfstandig op de fiets naar mij komen, maar de jongste is nog volledig afhankelijk van zijn ouders. Dit laat meteen zien hoe belangrijk het begrip ‘afhankelijkheid’ is bij scheiden met kinderen. Kinderen zijn loyaal en afhankelijk, zowel praktisch – denk aan brengen en halen, kleding regelen op beide plekken, meedenken in de planning – als emotioneel. Afhankelijkheid is een groot goed. Het is niet vanzelfsprekend dat kinderen zich veilig genoeg voelen om afhankelijk op te stellen, juist daarom is jouw aanwezigheid en steun zo belangrijk.
Afhankelijk zijn betekent niet dat jij altijd ‘sterk’ moet zijn of alles moet weten. Samen door het proces gaan betekent ook dat je je eigen gevoelens laat zien, je onzekerheden deelt en laat zien dat je zelf steun zoekt wanneer dat nodig is. Kinderen leren op deze manier dat het oké is om emoties te hebben en hulp te vragen, en dat jullie samen door veranderingen, verlies en onzekerheden kunnen navigeren.
Samen door het proces
Scheiden is een proces voor zowel jou als ouder, als voor je kind. Zowel jij als je kind gaat door een proces met vergelijkbare componenten: verlies, afscheid, veranderingen, onzekerheden en een berg aan emoties. De vragen die kinderen stellen, zijn vaak vergelijkbaar met de vragen die jij zelf in je hoofd hebt. Samen bespreken, samen antwoorden vinden, en samen “ik weet het niet” durven zeggen – dat zijn kleine, maar belangrijke momenten van verbinding.
Het zijn niet de urenlange gesprekken die het verschil maken, maar de korte, regelmatige momenten: tijdens het huiswerk, douchen, een spelletje of gewoon in de auto. Even stilstaan bij wat er speelt, emoties delen, samen lachen of huilen. Zo leert je kind dat gevoelens er mogen zijn, dat ze gehoord worden en dat jullie er samen doorheen gaan.
Zelfredzaamheid en hulp vragen
Zelf redzaam willen zijn is voor veel volwassenen een gewaardeerde eigenschap. Maar scheiden confronteert je soms met je eigen grenzen: je kunt niet alles alleen. Hulp durven vragen en je grenzen erkennen, dat is ook een vorm van zelfredzaamheid. Zie het zo: stel dat je riool verstopt is en je krijgt het zelf niet opgelost, je hebt geen materiaal, geen tijd en geen idee waar te beginnen – dan vraag je toch ook om hulp? Wat is dan het verschil met hulp vragen in je rol als ouder? Het nemen van hulp kan je juist sterker maken. Zoals ze zeggen: “It takes a village to raise a child.” Die uitspraak doet niet voor niets al zo lang de ronde. Hulp vragen kan een weg zijn naar zelfredzaamheid, want jezelf redden door hulp in te schakelen is natuurlijk ook zelfredzaam.
Een praktisch steuntje: SlooMail 2 Huizen Post
Scheiden met kinderen – een handleiding heb ik niet, maar ik heb wel een mooi pakketje voor je bij elkaar geraapt waar alle thema’s die ik als therapeut én gescheiden mama tegenkwam in zitten. In die volgorde: eerst als therapeut, daarna als mama. Ik was als het ware mijn eigen testpanel ;) SlooMail 2-huizen post helpt kinderen stap voor stap door emoties, vragen en praktische zaken heen. Het geeft ze herkenbare steun, op hun eigen niveau, en opent een speelse, laagdrempelige ingang voor gesprekken over wat er speelt – in de auto, tijdens het avondeten of voor het slapen gaan. Zo kun je samen het proces doorlopen, stap voor stap, en kinderen leren dat hun emoties en vragen er mogen zijn. Ik hoop dat het je hiermee wat houvast geeft: een handleiding in een speels en flexibel jasje.
Open communicatie, sámen en afhankelijk zijn is oké – dat zijn de sleutelwoorden die mij het meeste hielpen.